Νοσήματα και θεραπεία
ΛΕΪΣΜΑΝΙΑΣΗ (ΚΑΛΑ-ΑΖΑΡ)
Οι πληροφορίες συγκεντρώθηκαν από διάφορες ιατρικές πηγές και ιδιαίτερα από το “Παρασιτικά Νοσήματα των Ζώων και του Ανθρώπου”, του Καθηγητή Σ. Χαραλαμπίδη, University Studio Press, Θεσσαλονίκη 2003.
Εκτυπώθηκε με επιχορήγηση από το GAWF – Greek Animal Welfare Fund – UK. Το ποσοστό των σκύλων που μολύνονται ετησίως στην Ελλάδα με Λεϊσμανίαση κυμαίνεται από 0,2 έως 48,7%, ανάλογα με την περιοχή.
Τι είναι η Λεϊσμανίαση των σκύλων;
Η Λεϊσμανίαση (γνωστή επίσης ως Καλά-αζάρ και πυρετός Ντουμ Ντουμ) είναι μια επικίνδυνη νόσος<br>κατά την οποία παράσιτα διαβιούν στο ήπαρ, τον σπλήνα και τον μυελό και αναπαράγονται ταχέως.<br>Το ενενήντα τοις εκατό των περιπτώσεων παρουσιάζει επίσης δερματικές εκδηλώσεις.<br>Επιπλοκές εμφανίζονται όταν το ανοσοποιητικό σύστημα αρχίζει να καταρρέει. Χωρίς θεραπεία,<br>η παρασιτική λοίμωξη οδηγεί σε θάνατο εντός δύο ετών από τη μόλυνση του σκύλου.
Πώς μεταδίδεται;
Η νόσος μεταδίδεται από τη σκνίπα Phlebotomus spp, ένα μικροσκοπικό έντομο που ζει κυρίως<br>στην περιοχή της Μεσογείου. Αυτή η σκνίπα (θηλυκή) δαγκώνει τους σκύλους διότι χρειάζεται ένα γεύμα αίματος<br>προκειμένου να εναποθέσει γονιμοποιημένα ωάρια· εάν δαγκώσει ένα μολυσμένο ζώο, προσλαμβάνει το παράσιτο,<br>ένα πρωτόζωο παράσιτο Leishmania infantum μαζί με το αίμα· 8 έως 10 ημέρες μετά το μολυσμένο<br>γεύμα μπορεί να το μεταδώσει σε άλλους σκύλους που δαγκώνει. </p>
<p>Υπάρχουν επίσης ενδείξεις ότι η Λεϊσμανίαση μπορεί να μεταδοθεί χωρίς τη σκνίπα.<br>Οι έγκυοι σκύλοι ενδέχεται να τη μεταδώσουν στους απογόνους τους μέσω του πλακούντα. Το γεγονός ότι η<br>νόσος εμφανίζεται σε χώρες όπου οι σκνίπες δεν ευδοκιμούν αποτελεί ένδειξη ότι κάτι<br>άλλο εκτός από αυτό το έντομο εξαπλώνει τη Λεϊσμανίαση. Διεξάγεται εκτενής έρευνα<br>αυτή τη στιγμή· </p>
<p>Υπάρχουν διαφορετικές απόψεις σχετικά με το πρωτόκολλο θεραπείας και τον τρόπο εξάπλωσης και η ετυμηγορία<br>εκκρεμεί ακόμη για πολλά ζητήματα.
Πώς μπορείτε να διαπιστώσετε εάν ένας σκύλος έχει τη νόσο;
Αρχικά, δεν υπάρχουν συμπτώματα· μόνο μια εξέταση αίματος μπορεί να την ανιχνεύσει.<br>Γι' αυτό οι κτηνίατροι συνιστούν να εξετάζεται το αίμα του σκύλου σας μία ή δύο φορές το χρόνο.<br>Η διάγνωση γίνεται με ανοσο-ορολογικές τεχνικές σε εξειδικευμένα εργαστήρια.<br>Η εξέλιξη της νόσου είναι βραδεία με το χρονικό διάστημα μεταξύ της μόλυνσης και της εμφάνισης<br>συμπτωμάτων να κυμαίνεται από λίγες εβδομάδες έως μερικά έτη.
Είναι όλοι οι σκύλοι ευάλωτοι στη νόσο;
Ναι! Εάν μια μολυσμένη σκνίπα δαγκώσει ένα σκύλο, θα προσβληθεί από Λεϊσμανίαση· δεν έχει σημασία<br>ποια φυλή είναι, πόσο ηλικιωμένος είναι ή πόσο υγιής είναι, θα προσβληθεί από Λεϊσμανίαση.<br>Το παράσιτο μπορεί επίσης να μολύνει άλλα ζώα αλλά φαίνεται να προτιμά τους σκύλους· οι γάτες, στην πραγματικότητα,<br>μολύνονται σπάνια. Δεν υπάρχει εμβόλιο για τη νόσο.
Ποια είναι τα συμπτώματα;
Υπερμεγέθη νύχια, μακριά και στρογγυλεμένα, διογκωμένοι λεμφαδένες, σπλήνα και ήπαρ,<br>νεφρικά και ηπατικά προβλήματα, ορισμένες περιοχές παρουσιάζουν ολική απώλεια τριχώματος, απώλεια τριχώματος γύρω από τα μάτια<br>δημιουργεί την εντύπωση ότι ο σκύλος φοράει γυαλιά, εμφάνιση εφελκίδων στο σώμα, αναιμία,<br>απώλεια όρεξης ή βουλιμία, πυρετός, λευκό έκκριμα από τη μύτη, ρινορραγίες,<br>ατροφία μυών, ιδιαίτερα των κροταφικών, απώλεια βάρους, ακόμη και αν το ζώο τρέφεται επαρκώς,<br>πιτυρίδα στο κεφάλι και την πλάτη, θαμπό τρίχωμα με ανομοιόμορφη ανάπτυξη, γαστρεντερίτιδα,<br>πολυαρθρίτιδα και εντερίτιδα ενδέχεται επίσης να εμφανιστούν.
Υπάρχει κάποια θεραπεία;
Ναι! Συμβουλευθείτε τον κτηνίατρό σας για την καλύτερη θεραπεία για το κατοικίδιό σας.<br>Η θεραπεία μπορεί να μειώσει την κρίση, να παρατείνει τη ζωή του σκύλου και ο σκύλος ενδέχεται να<br>εισέλθει σε ύφεση. Δεδομένου ότι η νόσος μπορεί να επανεμφανιστεί κατά τρόπο παρόμοιο με την ελονοσία,<br>είναι πιθανόν το παράσιτο να επιβιώνει και σε άλλα σημεία του σώματος, ίσως σε άλλα σωματικά<br>υγρά – σίελο, πληγές ή σπέρμα. Ευελπιστούμε ότι η τρέχουσα έρευνα θα παράσχει σύντομα<br>οριστικές απαντήσεις.
Μπορούν οι άνθρωποι να προσβληθούν από Λεϊσμανίαση;
Ναι, αλλά ο άνθρωπος αποτελεί εξαιρετικό ξενιστή και στην Ελλάδα δέχεται τσίμπημα από διαφορετική σκνίπα<br>/〃που φέρει το παράσιτο Leishmania donovani. Πιστεύεται ότι οι άνθρωποι δεν μπορούν να προσβληθούν από τη νόσο<br>μέσω μολυσμένης σκνίπας που φέρει το παράσιτο Leishmania infantum και τσιμπά σκύλους.<br>Ο μέσος ετήσιος ρυθμός για τα τελευταία επτά έτη μολυσμένων ανθρώπων προς μολυσμένους σκύλους στην Ελλάδα<br>είναι 25 άνθρωποι ανά 100.000 σκύλους. Οι άνθρωποι που είναι πιο ευάλωτοι στη νόσο είναι εκείνοι με ανώριμο<br>ή εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα.
Μπορούν οι άνθρωποι να προσβληθούν από Λεϊσμανίαση;
Το φάρμακο Miltefosine είναι πλέον διαθέσιμο στην Ελλάδα για τη θεραπεία αυτής της νόσου.<br>Είναι ακριβό, αλλά σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να εξοντώσει το παράσιτο και να θεραπεύσει τον σκύλο. Για να διαπιστώσετε<br>αν είναι κατάλληλη θεραπεία για εσάς, συμβουλευτείτε τον ιατρό σας.
Τι μπορείτε να κάνετε για να αποτρέψετε τον σκύλο σας από το να προσβληθεί από τη νόσο;
- Χρησιμοποιήστε περιλαίμια Scalibor με δελταμεθρίνη από Μάιο έως Νοέμβριο. Άλλα περιλαίμια δεν παρέχουν καμία προστασία.<br>- Χρησιμοποιήστε εντομοαπωθητικό (Autan, Antiphlebotome, Citronella) στο δέρμα του σκύλου μετά τη δύση του ηλίου,<br> ιδιαίτερα στο κεφάλι και γύρω από την περιοχή όπου ζει ο σκύλος, από Μάιο έως Νοέμβριο.<br>- Χρησιμοποιήστε αντιαπωθητικό σαπούνι για το μπάνιο του σκύλου από Μάιο έως Νοέμβριο.<br>- Εάν ο σκύλος σας κοιμάται έξω, παρέχετε προστατευμένο και καθαρό χώρο ύπνου μακριά από το έδαφος.<br>- Μην βγάζετε ή αφήνετε τον σκύλο σας έξω μετά το σούρουπο.<br>- Εξετάζετε το αίμα του σκύλου σας κάθε 6 μήνες.<br>- Ενημερώνεστε συνεχώς για τη νόσο ώστε να παρέχετε στα ζώα σας την καλύτερη δυνατή προστασία.